W małym Karczewie najważniejszym zabytkiem jest późnobarokowy kościół św. Wita. Budowa nie przeszkodziła w zachowaniu kaplicy Karczewskich z 1541 roku, zachowała się także m.in. barokowa ambona w kształcie łodzi.
Kilka kilometrów dalej na południe znajdziemy Otwock Wielki, a tam - późnobarokowy pałac z końca XVII wieku, stojący na sztucznie usypanej wyspie. Otacza go park krajobrazowy. Niestety, pałac nie jest dostępny. Swoją rezydencję ma tu Prezydent RP.
Dalej na południe leży Mariańskie Porzecze. Warto tam obejrzeć drewniany kościół Matki Boskiej Bolesnej z epoki baroku. W jednej z naw umieszczono cudowny obraz Matki Boskiej Goźlińskiej.
Jadąc na południe dotrzemy do Skurczy, gdzie wystawiono pomnik upamiętniający walki z sierpnia 1944, a szczególnie rolę, jaką odegrali w nich saperzy. Niedaleko stoi kamień, który wyznacza miejsce, gdzie osiem batalionów zbudowało most pontonowy.
Ze Skurczy przenosimy się do Maciejowic, które znane są z najważniejszej bitwy powstania kościuszkowskiego. Każdego roku w czwartek i piątek poprzedzające rocznice bitwy organizowany jest tu Rajd Kościuszkowski. W Maciejowicach znajduje się również Muzeum im. Tadeusza Kościuszki. (czynne codziennie oprócz poniedziałku i niedzieli).
Zobaczhttp://www.maciejowice.pl/
Za Maciejowicami znajduje się Podzamcze, a tam - pałac, który Kościuszko w czasie bitwy maciejowickiej obrał za główną kwaterę.
Kierujemy się na północny wschód - do Żelechowa. Na wybrukowanym rynku tu stoi klasycystyczny ratusz z sukiennicami, a wokół - drewniane domy, niektóre z początku XIX wieku. Poruszając się dalej na południowy wschód dojeżdżamy do Okrzei. W tej miejscowości ślub brali rodzice Henryka Sienkiewicza, a on sam został tu ochrzczony w kościele śś. Piotra i Pawła. Sklepienie świątyni zdobią malowidła nawiązujące do scen znanych z utworów Sienkiewicza. W nawie zaś umieszczono obrazy „Obrona Jasnej Góry” i „Dokąd idziesz, panie?”. W Woli Okrzejskiej, gdzie urodził się Sienkiewicz, można zwiedzić jego muzeum (czynne codziennie oprócz poniedziałków i dni poświątecznych).
ZobaczŻelechów
Z Woli Okrzejskiej możemy skierować się do Garwolina, gdzie w kościele Przemienienia Pańskiego przechowywane są relikwie Unitów z Pratulina, którzy zginęli za wiarę, gdy próbowano siłą nawrócić ich na prawosławie. Wydarzenia te opisał Władysław Reymont w opowiadaniu „Z ziemi chełmskiej”. Folklor południowo – wschodniego Mazowsza przybliży nam miejscowość Kołbiel, gdzie podczas świąt można jeszcze spotkać mieszkańców w strojach regionalnych.
Zobaczhttp://www.garwolin.pl//um/
Przed nami Otwock, gdzie znajdziemy secesyjny ratusz, który powstał z przebudowanej XIX-wiecznej willi, drewniany budynek pierwszego otwockiego sanatorium z końca XIX wieku, a także drewniane wille w dzielnicy Świder, o których Gałczyński mówił, że są wykonane w stylu „świdermajer”. Można tu też zwiedzić Muzeum Ziemi Otwockiej (czynne od poniedziałku do czwartku oraz w co drugą sobotę i niedzielę) lub przespacerować się doliną Świdra.
Zobaczhttp://www.otwock.pl/
Kontynuując ten spacer warto wejść do ścisłego rezerwatu przyrody Na Torfach, będącego częścią Mazowieckiego Parku Krajobrazowego. Chronione jest tu jezioro i otaczający je bór bagienny. W drodze do Warszawy możemy odwiedzić jeszcze: Wiązownię, a w niej - neobarokowy pałac Lubomirskich; Sulejówek, gdzie stoi willa Milusin, w której na początku lat dwudziestych mieszkał Józef Piłsudski, a obecnie mieści się przedszkole; Wesołą, gdzie oprócz koszar Warszawskiej Brygady Pancernej im. T. Kościuszki znajdziemy kościół Opatrzności Bożej, którego wnętrze ozdobił Jerzy Nowosielski. Prace artysty nawiązują w charakterystyczny dla niego sposób do sztuki bizantyńskiej.
Zobaczhttp://www.sulejowek.pl/
Na podstawie opracowania
Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego
Dzieje się w Polsce i na świecie – czytaj na i.pl